Sự Tha Thứ Và Lòng Khoan Dung - Phần 2

1. Sự Tha Thứ Và Lòng Khoan Dung (Đoạn 7)

 Khi xem xét lại cuộc đời mình và buông bỏ tâm sân, lòng oán hận, tôi càng được tự do hơn. Đó chính là điều tôi muốn bạn làm, bởi vì để phát triển đến mức cao nhất những tiềm năng tâm linh của mình, bạn cần có tự do. 

 Chúng ta thực sự cần tự do. Bởi vì tâm sân ấy khiến chúng ta uổng phí rất nhiều năng lượng và thời gian. Có thể chúng ta không ý thức được, nhưng những thoáng chớp suy nghĩ vẫn luôn luôn lướt qua tâm chúng ta – những ký ức từ thời thơ ấu, những cơn sân, từ những sự bất mãn và thất vọng, những chuyện cũ, nó thoáng qua rất nhanh, có thể chỉ trong vài giây. Những thoáng chớp suy nghĩ – xảy đến một cách vô thức.

Chúng tiêu hao một số lớn năng lượng, làm hao phí rất nhiều năng lượng của chúng ta. Và nó cũng làm hạ thấp tầm mức tâm của chúng ta nữa. Nó làm cho trái tim mình thoái hóa. Nó làm cho tâm mình thoái hóa. Mà chúng ta cần phải có một tầm mức tâm rất cao, cần một mức độ cao các phẩm chất thiện để thực sự phát triển được các tiềm năng tâm linh của mình.

 Có thể phải mất một thời gian dài để vứt bỏ được tất cả những gánh nặng mà chúng ta đang mang theo. 

Điều duy nhất chúng ta cần là phải sẵn lòng. Chúng ta có chọn cách tha thứ hay không? 

Đó là một câu hỏi rất quan trọng. Nó là một sự lựa chọn. Thực sự là lựa chọn. Nó không tự diễn ra. Bạn phải lựa chọn tha thứ. Hay là bạn vẫn muốn trừng phạt, không phải chỉ một người? Nếu nhìn lại cuộc đời mình, bạn sẽ thấy có rất nhiều người chúng ta muốn trừng phạt, muốn trả thù – những người mà chúng ta vẫn trả thù ở trong tâm. Người đó có thể là cha mình, mẹ mình?

 Tôi còn nhớ thầy hiệu trưởng ở trường cũ, thầy phạt tôi mà chẳng có lý do gì cả, phạt vì chuyện tôi không làm. Ông phạt tôi rất nặng, và tôi rất xấu hổ vì mọi người cứ nghĩ tôi đã làm việc ấy, mà thực ra tôi không làm. Tôi biết mình không cảm thấy tội lỗi vì chuyện đó. Nhưng mà tôi vẫn bị phạt, chẳng có cách nào giải thích được. Tôi không được phép giải thích, và cảm giác bị tổn thương ấy vẫn còn ở lại trong tâm tôi rất nhiều năm. Mỗi khi bạn bè cũ gặp nhau, chúng tôi nói chuyện về các thầy cô giáo của mình, mỗi khi nói đến tên ông thầy ấy, tôi vẫn cảm thấy cảm giác bị tổn thương.

Tôi muốn gặp thầy, tôi muốn nói với ông ấy là “ông phạt tôi vì cái chuyện tôi không hề làm”. Tôi muốn nói cho ông ấy biết. Nghĩa là tôi vẫn còn chấp giữ chuyện ấy trong lòng. Nhưng tôi chẳng có cơ hội để nói với ông nữa. Chắc bây giờ ông ấy cũng đã khoảng 80 tuổi rồi. Đôi khi tôi tưởng tượng gặp lại ông ở đâu đó, nhưng giờ đây tôi không còn ghét ông nữa. Khi còn trẻ, tôi thực sự rất ghét ông và còn muốn hại ông nữa. Thật may là tôi đã không làm vậy. 

Nhưng giờ thì tôi không còn ghét nữa. Tôi có thể hiểu và tha thứ cho ông. Nhưng tôi vẫn muốn nói về chuyện ấy! Bạn thấy không, cái tâm hoạt động như thế đấy! Tôi vẫn muốn cho ông ấy biết là “Tôi không làm chuyện đó!”. Thực lòng, tôi không làm chuyện ấy thật. Bạn thấy đấy, chúng ta vẫn chấp giữ rất nhiều! Tôi bị chúng bạn chê cười và trêu chọc, chúng giễu cợt tôi một cách thật tàn nhẫn. Nếu nhìn kỹ, chúng ta sẽ thấy rất nhiều người như thế. Đó có thể là bạn bè đồng nghiệp, bạn học, bạn ở cùng phòng, anh chị, vợ, chồng, bạn gái, bạn trai…bất cứ người nào. Không ít người như vậy. 

Hãy thong thả, bình tĩnh và làm cho tâm mình dịu trở lại càng nhiều càng tốt. Và lúc nào đó, khi bạn cảm thấy thật định tĩnh, hãy cố gắng hiểu họ và hiểu cả chính bạn nữa.

Chấp giữ sân hận trong lòng, bạn sẽ chỉ tự hại chính mình, bạn đang uổng phí cuộc đời mình mà thôi. Bạn có thể cứ tiếp tục cho rằng mình đúng, tôi bị tổn thương và kẻ đó là người xấu. Bạn có thể tiếp tục đánh giá phán xét người đó suốt cả cuộc đời, nhưng mà bạn được gì từ việc ấy? Nếu tôi tiếp tục trách móc cha tôi vì đã bỏ mặc tôi, tôi được cái gì nào? Tôi sẽ không thể tự do để tiếp tục phát triển các phẩm chất tâm linh của mình. Khi tôi hiểu thật nhiều về ông, tôi cảm thấy rất thương ông, tôi cảm thấy tội nghiệp và buồn cho ông.

2. Sự Tha Thứ Và Lòng Khoan Dung (Đoạn 8)

Tôi cũng gây tổn thương cho nhiều người. Tôi đã từng gây tổn thương cho nhiều người. Để tha thứ cho những người đã làm tôi tổn thương thì dễ hơn là nói lời xin lỗi với những người tôi đã làm tổn thương và xin họ tha thứ. Tôi biết mình đã làm tổn thương đến người ta, cố ý hoặc vô tình. Đôi khi tôi chỉ cố gắng giải quyết vấn đề của mình, nhưng trong “quá trình” đó tôi lại làm tổn thương đến người khác, dù sao họ cũng đã bị tổn thương. Và tôi cảm thấy rất khó khăn để nói: “Tôi xin lỗi, hãy tha thứ cho tôi”. Tại sao thế? Tôi có thể tha thứ cho những người làm tôi tổn thương mà sao lại khó khăn để nói “xin hãy tha thứ cho tôi”. (có người trả lời: vì ngã mạn). Tôi nghĩ thế, đó là tâm ngã mạn của chúng ta, vì ngã mạn, vì cái tôi lớn quá nên tôi không thể nói điều đó, vì vậy tôi không cảm thấy giải thoát, tôi vẫn cảm thấy tội lỗi.

 Ví dụ, có rất nhiều ví dụ từ trong chính cuộc đời tôi…Bạn có thể xem xét lại cuộc đời bạn và tìm ra. Bạn biết đấy, nhiều lần tôi đã kể là tôi có hai đứa con gái. Tôi rời bỏ chúng để đi xuất gia từ khi chúng còn rất nhỏ. Tôi giải quyết vấn đề của mình, bởi vì vào thời điểm đó trong cuộc đời tôi, thế giới của tôi đang tan vỡ. Tôi không thể sống hạnh phúc giữa cuộc đời và cũng không biết phải làm gì nữa. Tôi không thể chịu đựng thêm chút nào được nữa, quá đủ là quá đủ.

Tôi cố gắng giải quyết vấn đề theo cách riêng của mình, nhưng đã mang lại cho các con tôi bao nhiêu là đau khổ. Mặc dù tôi không cố ý làm như vậy, nhưng dù sao chúng cũng bị tổn thương và cảm thấy bị cha mình bỏ rơi. Và tôi cũng cảm thấy rất có lỗi về điều đó. Tôi thường suy nghĩ về điều đó, nghĩ rất nhiều và vẫn không muốn nói “Cha xin lỗi các con, hãy tha thứ cho cha”. Phải mất rất nhiều năm tôi mới có đủ can đảm, sự thành thật, sẵn sàng chịu tổn thương để nói với con gái mình rằng: “hãy tha thứ cho cha”.

Trong hoàn cảnh đó, vào thời điểm đó trong cuộc đời, tôi chỉ làm những gì mình nghĩ là tốt nhất. Tôi có thể đã làm những điều còn tệ hại hơn. Tôi có thể đã tự giết mình. Nhưng tôi đã không làm những điều đó. Tôi cố gắng hết mình để làm những gì tôi nghĩ là tốt nhất có thể làm được vào thời điểm đó. Khi chúng ta xin được tha thứ, thì sau đó chúng ta sẽ cảm thấy được giải thoát. Tôi nhận lỗi của mình. Sau khi nói “hãy tha thứ cho cha”, tôi cảm thấy rất nhẹ lòng.

Tôi nhận thấy mình không còn cảm giác có lỗi nữa. Thật là tuyệt vời! Giờ đây tôi không còn cảm thấy tức giận hay cảm thấy cần phải trừng phạt bất cứ ai nữa. Ngay cả khi có ai đó làm điều gì xấu với tôi trong tương lai, tôi không nghĩ là mình sẽ chấp giữ bất cứ sự sân hận nào với người đó nữa. Có thể lúc nào đó tôi vẫn cảm thấy thất vọng, điều đó tôi không thể nói chắc. Nhưng tôi sẽ không bao giờ chấp giữ lòng sân hận và nghĩ rằng một ngày nào đó mình sẽ trả thù – tôi sẽ không còn làm điều đó nữa. 

Hãy tưởng tượng bạn không còn đổ lỗi, trách móc bất cứ ai về bất cứ điều gì nữa. Bạn sẽ cảm thấy giải thoát như thế nào. Bạn cần có sự giải thoát đó để phát triển các phẩm chất tâm linh của mình. Sống với tâm sân trong suốt cả quãng đời còn lại của bạn thật không phải là việc nên làm. Sống theo cách đó thì bạn sẽ không bao giờ thực sự phát triển được các phẩm chất tâm linh của mình. Nếu bạn thực sự nghiêm túc muốn được giải thoát hoàn toàn, hãy suy xét đến điều này một cách nghiêm túc.

Hãy cố gắng hiểu được rằng, trong lúc bạn trừng phạt và trả thù người khác, bạn cũng đang tự trừng phạt chính mình. Bạn có muốn tiếp tục trừng phạt chính mình như thế không? Bị bỏ rơi, nhạo báng, làm bẽ mặt, phản bội, lừa dối, lạm dụng, bỏ mặc không quan tâm. Nhiều người đến với tôi và kể chuyện của họ. Có người kể về mẹ anh ta, người khác kể về bố mình. Ông bố và người con không nói chuyện với nhau, người con muốn chuộc lỗi với bố và cố bắt chuyện, nhưng ông bố nói không cần phải nói về chuyện đó. Ông chỉ muốn tránh xa, không liên lạc, ông không muốn có bất cứ liên hệ nào.

Khi chúng ta không thể tha thứ cho một người nào đó, thực ra là chúng ta vẫn để cho người đó kiểm soát cuộc đời mình. Chúng ta để cho người đó định khuôn mình là ai. Hãy suy nghĩ thật sâu sắc về điều đó. 

Bằng cách không tha thứ, chúng ta đang buộc người đó phải chịu trách nhiệm về phiền não và đau khổ của mình.

 Các bạn đã hiểu chưa? Chúng ta đang buộc người đó phải chịu trách nhiệm, bất kể đó là ai. Điều đó có nghĩa là chúng ta không nhận chịu toàn bộ trách nhiệm về cuộc đời mình – về hạnh phúc hay đau khổ của mình. Tôi đau khổ tại vì anh và anh phải chịu trách nhiệm về điều đó. Nghĩa là tôi không chịu trách nhiệm. Vậy ai sẽ làm cho bạn hạnh phúc, ngoại trừ chính bản thân bạn? 

3. Sự Tha Thứ Và Lòng Khoan Dung (Đoạn 9)

Tha thứ là tự yêu thương chính bản thân mình, chịu trách nhiệm về chính mình.

Hãy trả tự do cho người đó. Hãy ra đi tự do, tôi không còn trách móc và đổ lỗi cho anh nữa. Và bằng việc ấy, bạn cũng trả tự do cho chính mình nữa. Giờ đây tôi được tự do đi và làm những gì tôi muốn. Không tha thứ là tự hành hạ bản thân mình. Không tha thứ cho người khác là tự tra tấn mình. Vậy bạn có thể tha thứ cho anh ta không?

Nếu bạn cứ tự làm mình bất mãn, khổ sở về những gì người ta đã đối xử với bạn, bạn sẽ không thể sống một cuộc đời hài hòa, cần bằng và có mục đích. 

Hãy để cách nghĩ này thấm sâu vào tâm bạn. Nếu bạn cứ tự làm mình bất mãn, khổ sở về những gì người ta đã đối xử với bạn, bạn sẽ không thể sống một cuộc đời hài hòa, cần bằng và có mục đích. Bạn đang uổng phí cuộc đời mình. Bạn không thể sống một kiếp sống đầy tình thương và phát triển về mặt tâm linh mà không tha thứ. Nếu muốn sống một cuộc đời đầy tình thương và phát triển về mặt tâm linh, bạn phải học cách tha thứ. Hãy học cách tha thứ, đó là một loại học hỏi. 

Một kiếp sống đầy tình thương và phát triển về mặt tâm linh đòi hỏi bạn phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về cuộc đời của chính mình. 

Hãy tự nói với chính mình “Tôi tự chịu trách nhiệm về cuộc đời của chính mình. Tôi tự chịu trách nhiệm về hạnh phúc của tôi. Tôi tự chịu trách nhiệm về đau khổ, phiền não của chính tôi”.

Và tha thứ cũng là rộng lượng. Bạn cần phải rộng lượng thì mới tha thứ được. 

Đúng vậy không? Tôi là người đại lượng, chính vì vậy tôi tha thứ cho anh. Tha thứ là cao thượng, nó rất cao thượng. Và có người nói câu này, một câu nói thật sự rất tuyệt vời: “Bạn không bao giờ vượt lên hơn người khác được nếu vẫn còn cố cay cú thua đủ cho bằng phân với họ”. Bằng cách cố cho bằng phân với họ, ăn thua đủ với họ, bạn không bao giờ hơn họ được. 

Thật là tuyệt, thật khó tìm được câu nào hay như thế. Bạn có thể nói được điều gì như thế không? Thật là hay, thực sự quý giá như một viên ngọc.

Bạn không bao giờ vượt lên hơn người khác được nếu vẫn còn cố cay cú thua đủ cho bằng phân với họ 

Khi còn trẻ, ưu tiên hàng đầu của tôi là sự công bằng. Bất cứ ai làm điều sai trái cần phải bị trừng phạt. Nhưng thật là uổng phí cuộc đời nếu tôi cứ tiếp tục đi trừng phạt mọi người như thế. Làm thế nào để trừng phạt được một người đã chết?

Cách đối trị duy nhất đối với sân hận là tình thương. 

Đức Phật nói: “Akkhodhena jine kodham”, có ai còn nhớ câu kệ Pali này không? Nó nằm trong kinh Pháp cú. Không hận thắng hận thù, là định luật ngàn thu. Bằng tâm không sân hận, bạn sẽ chiến thắng và nhiếp phục một người sân hận.

Lấy không sân thắng sân hận

Lấy thí thắng xan tham

Lấy thật chân thắng hư ngụy. 

“Asadhun sadhuna jine” nghĩa là một người xấu, người đó có thể lừa dối bạn hay làm những việc xấu với bạn, nhưng bằng lòng chân thật, nhân hậu và tử tế, bạn sẽ chiến thắng người ấy. Không có cách nào khác để chiến thắng; nếu cố ăn thua đủ, ăn miếng trả miếng, chúng ta sẽ không bao giờ thắng được. Nhưng chúng ta cứ nghĩ rằng phải ăn miếng trả miếng cho bằng phân với hắn thì mình sẽ thắng. Tôi phải bằng phân với hắn. Tôi đòi hỏi phải có sự công bằng. Gã đó phải bị trừng trị. Nhưng đó không phải là chiến thắng. Thực ra tha thứ là chiến thắng. 

“Jine kadaliya danena”, người bỏn xẻn, keo kiệt, không muốn cho đi thứ gì. Bằng lòng bố thí, cho đến kẻ ấy, bạn chiến thắng và nhiếp phục họ.

 “saccenalikavdinan”, bạn chiến thắng kẻ gian dối bằng lòng chân thật. Bằng sự trung thực bạn chiến thắng người dối gian. Đó là cách chiến thắng của Đức Phật, thực tế là cách chiến thắng tối thượng.

4. Sự Tha Thứ Và Lòng Khoan Dung (Đoạn 10)

 Hãy lấy tha thứ làm một cách sống, bởi vì hàng ngày chúng ta vẫn phải gặp nhiều người nói hoặc làm những điều tổn thương đến mình.

Dù đi đâu chăng nữa, chúng ta vẫn phải sống giữa con người, dù vô tình hay cố ý chúng ta vẫn làm tổn thương đến nhau. Mọi thứ sẽ vẫn còn tiếp tục như thế cho đến khi chúng ta chết. 

Bạn chuẩn bị như thế nào cho cái tâm của mình, thái độ của mình để tiếp tục sống trong một thế giới như thế?

 Phát triển tâm mình, có một trái tim rộng lớn, cao thượng để dù bạn biết có người sẽ làm tổn thương mình, nhưng bạn đã sẵn lòng tha thứ. Bạn đã tha thứ trước khi bị họ làm tổn thương. Sống như vậy có phải tốt đẹp biết bao?

Có thể tôi không có đủ khả năng để thay đổi thế giới quanh mình, nhưng tôi có thể thay đổi cách nhìn thế giới bên trong mình. 

Điều đó thật tuyệt vời! Vì vậy tôi đang học để làm điều đó. Có thể tôi không có đủ khả năng để thay đổi thế giới quanh mình, nhưng tôi có thể thay đổi cách nhìn thế giới bên trong mình. Cái gì diễn ra bên trong tôi là trách nhiệm của tôi, nhưng những cái gì diễn ra ở bên ngoài thì tôi chẳng thể làm được gì nhiều. Những gì ở bên trong tôi là trách nhiệm của tôi, tôi có thể thay đổi. Tôi có thể tạo ra sự khác biệt, ít nhất là đối với tâm mình. 

Đau khổ là một lựa chọn. Chúng ta có quyền lựa chọn. Bạn muốn tiếp tục sống một cuộc đời đau khổ hay muốn giải thoát? Đây là điều rất quan trọng bạn cần phải học hiểu. Hãy học cách tha thứ, tha thứ.

Bây giờ, chúng ta hãy cùng hành thiền một chút nhé.

Trước hết chúng ta đặt tâm mình trên hơi thở, ngồi thật thoải mái, thư giãn thật kỹ khuôn mặt, tay, chân. Tôi thường xuyên nhắc nhở chuyện này. Điều rất quan trọng là phải làm cho thân và tâm được thư giãn, thoải mái. Hãy ngồi theo cách nào bạn thích, nhưng hãy cố gắng hết mình để cảm thấy thư giãn và thoải mái, bạn có thể để tay thoải mái như thế này, và hãy thư giãn khuôn mặt ra, thư giãn miệng, lưỡi. Tôi sẽ hướng dẫn rất ngắn gọn thôi. Hãy thư giãn đôi mắt, thư giãn môi, miệng, lưỡi; thư giãn toàn bộ khuôn mặt và thở một cách tự nhiên, đừng giữ hơi thở. Thở vào một cách tự nhiên, dễ dàng, và cảm thấy thật thoải mái. 

Thở vào, thở ra, hãy chú ý. Chú ý vào hơi thở vào, từ lúc bắt đầu đến khi kết thúc. Thở ra, từ lúc bắt đầu đến khi kết thúc. Để tâm mình nhẹ nhàng trên hơi thở.

 Mỗi khi suy nghĩ đến, hãy biết nó một cách rất nhẹ nhàng, rất tử tế rồi lại nhẹ nhàng đưa tâm mình trở lại hơi thở. Bây giờ hãy nghĩ đến người nào đó mà bạn đã trót làm tổn thương, bạn đã nói điều gì đó làm người ta tổn thương, hay thậm chí chỉ một cái nhìn làm người ta tổn thương. Bạn đã làm điều gì đó làm tổn thương người ta. Hãy nghĩ về người đó, họ đã bị tổn thương như thế nào, họ cảm thấy như thế nào.

5. Sự Tha Thứ Và Lòng Khoan Dung (Đoạn 11)

 Hãy giữ tâm mình càng tĩnh lặng càng tốt, ngay cả khi bạn nghĩ về điều đó. Nếu bạn có thể nói một cách thành thật trong tâm mình, hãy tưởng tượng và nói: “Tôi xin lỗi, hãy tha lỗi cho tôi”. Nhưng nếu bạn không nói được như vậy thì cũng không sao. Chỉ cần ghi nhận chân thực rằng mình không thể nói được. Đó có thể là việc vừa mới xảy ra. Cũng có thể là một sự việc đã xảy ra cách đây 20, 30 năm trước. Nghĩ về người đó, và hãy nói một cách nhẹ nhàng, chân thật: “Tôi xin lỗi, hãy tha thứ cho tôi”. Khi bạn đã nói điều đó một cách thật lòng, dù rằng trong sự tưởng tượng, hãy xem mình cảm thấy như thế nào, xem có cảm nhận được khoảng không gian rộng rãi hơn trong tim mình hay không. Khi bạn có thêm được khoảng không gian trong tim mình, hãy để tâm lại trên hơi thở, giữ cho tâm mình bình an và tĩnh lặng.

 Bây giờ hãy nghĩ đến một người nào đó đã làm mình tổn thương. Đầu tiên bạn cảm nhận được sự tổn thương, bạn cảm thấy như thế nào? Bạn cảm thấy cảm giác tổn thương. Bạn cảm thấy tức giận. Làm sao hắn ta, cô ta có thể làm như thế với mình chứ? Và hãy xem điều đó khiến bạn cảm thấy như thế nào. Có nguời đã khiến bạn tổn thương, và bạn bị tổn thương. Bạn cảm thấy như thế thật là bất công. Đó là sự xúc phạm, có người đã xúc phạm bạn. Và bây giờ hãy tự nhủ với mình rằng mình đã đủ mạnh mẽ. Tôi đã đủ mạnh mẽ và đủ trưởng thành để thấu hiểu và tha thứ. Thấu hiểu và tha thứ, tôi tha thứ cho anh.

 Tôi lựa chọn cách tha thứ cho anh. Bây giờ là lúc bạn tha thứ cho chính mình. Hãy nghĩ về chính bản thân mình, nghĩ đến những việc mình đã làm mà không thể tha thứ cho chính mình. Tự trách móc mình vì đã làm điều gì không đúng, tự trách mình đã thất bại, thậm chí còn trách mình sao không thể tha thứ cho người khác. Nhưng với một cái tâm tĩnh lặng và nhẹ nhàng, hãy nghĩ về chính mình và tự nhủ: tôi tự tha thứ cho tôi. Tôi yêu thương chính bản thân tôi. Hãy xem điều gì diễn ra trong tâm khi bạn nói như vậy. Bạn có thể chấp nhận được điều đó không? 

Tôi tự tha thứ cho chính mình, tôi yêu thương chính con người tôi. 

Tôi ở đây để học hỏi, để thấu hiểu, tôi ở đây để tha thứ cho mọi người, trong đó có cả chính tôi. Tôi có những việc quan trọng hơn để làm. Tôi đang tiến bước đến giải thoát. Tha thứ cho mọi người, tôi giải thoát cho họ. Tôi không bắt ai phải chịu trách nhiệm về hoàn cảnh của tôi nữa. Tôi được tự do sống cuộc đời tôi. Tôi được tự do để phát triển các phẩm chất tâm linh của mình. Tôi lớn mạnh, tôi mạnh mẽ, tôi rộng lượng, tôi tha thứ. 

Khi bạn tĩnh lặng và bình an, bạn có thể định hướng tâm mình. Vì vậy, điều quan trọng là phải tu tập để có một mức độ bình an và tĩnh lặng tối thiểu nào đó rồi sau đó hướng tâm mình tới các trạng thái tâm thiện. Trước hết hãy làm cho tâm mình định tĩnh, sau đó như tôi nói với bạn ở trên, hãy nhìn vào tâm mình để thấy việc không tha thứ sẽ làm chính bạn tổn thương đầu tiên như thế nào. Điều đầu tiên là nhìn điều đó, bởi vì trước hết chúng ta phải bắt đầu từ chính mình. Không tha thứ hạn chế cuộc sống của mình như thế nào? Nó trói buộc như thế nào và cũng cố gắng xem mình không tha thứ thì được cái gì? Bạn được một cái gì đó. Ít nhất bạn cảm thấy rằng mình được cái gì đó. Hãy cố gắng thấy ra điều đó. Và chẳng lẽ đó là điều tốt nhất bạn nhận từ cuộc đời này ư? Ăn miếng trả miếng? Trừng phạt và trả thù người khác ư?

Đúng vậy, đó quả là một điều rất buồn. Người đó đã chết, còn bạn thì vẫn chưa kết thúc được mối quan hệ ấy. Mối quan hệ ấy chưa chấm dứt, chưa hoàn thành. Điều đầu tiên là bạn phải làm việc đó, cảm nhận cảm giác của mình, và cảm nhận xem tại sao mình không thể tha thứ, bạn được cái gì từ việc đó.

6. Sự Tha Thứ Và Lòng Khoan Dung (Đoạn 12)

Sự tưởng tượng thực sự có tác dụng. Trong tưởng tượng, bạn đối thoại với người đó, bạn nói với anh ta một cách thành thật mình cảm thấy như thế nào. Hãy tiếp tục làm như vậy. Có thể bạn chưa thể làm được ngay, nhưng hãy cố gắng làm. Khi phát triển chánh niệm ngày càng mạnh, ngày càng chấp nhận chính mình và chấp nhận người ấy, thì sự tha thứ sẽ đến một cách tự nhiên.

Giống như tôi đã kể cho các bạn câu chuyện của tôi, tôi không cần phải tha thứ cho ai nữa. OK, đó là một bài học mà tôi cần học hỏi. Vì vậy hãy cố gắng xem mình có thể học được gì từ sự việc này. Thực ra chúng ta đang phải trải qua một bài kiểm tra. Bạn đang bị kiểm tra.

 Cuộc đời là một trường học. Mỗi sự việc xảy ra là một bài học, dù xấu hay tốt. Bạn học được gì từ sự việc này?

 Tôi biết khá nhiều người, bởi vì tôi nói chuyện với mọi người rất cởi mở và chân thành. Mọi người thường kể tôi nghe những câu chuyện của họ. Đôi khi có những người tôi biết từ rất, rất lâu. Nhiều năm, 10 năm, 15 năm, 20 năm. Vì vậy tôi biết rất nhiều chuyện của họ, những gì đã xảy ra trước kia. Họ đến kể với tôi vấn đề của họ, họ bị tổn thương, bị xúc phạm và bị đối xử tồi tệ, bị trừng phạt.

Họ ghét người đó, không muốn tiếp tục quan hệ nữa, không muốn nhìn mặt nữa. Tôi khuyến khích họ học hỏi điều gì đó từ sự việc và cố gắng giữ quan hệ. Trong hầu hết các trường hợp, mọi người đều học hỏi được điều gì đó từ những mối quan hệ đau đớn ấy, từ sự việc đau khổ ấy. Và họ trở thành một người tốt hơn. Khi đó, họ rất hoan hỷ vì mình đã trở thành người tốt, vì đã học được một bài học và trưởng thành hơn. Khi đã hoan hỷ và hạnh phúc về sự học hỏi đó, họ không còn ghét người ấy nữa.

Đôi khi, họ nói với tôi là họ còn thấy thương người ấy nữa, bởi vì bất cứ ai làm tổn thương người khác, họ làm vậy là bởi vì họ chưa trưởng thành, chưa mạnh mẽ mà chỉ là một người yếu ớt, và có rất nhiều nỗi sợ. Tôi biết rất nhiều câu chuyện thực như thế. Nhưng tôi không có thời gian để kể hết cho các bạn bây giờ. Rất nhiều người, khi thực hành thiền họ ngày càng chánh niệm, bình an, tĩnh lặng và phát triển được những tuệ giác sâu sắc, họ cảm thấy hoan hỷ và mãn nguyện với cuộc sống của mình.

Lúc đó họ rất mãn nguyện với cuộc sống của mình. Và họ tiếp tục thực hành, hoan hỷ với những gì mình đang làm. Khi bạn cảm thấy mãn nguyện với cuộc sống của mình, nhìn lại những gì đã xảy đến với bạn trước kia, bạn hiểu rõ một điều rằng tất cả những điều đó xảy ra là để đưa bạn đến chỗ này đây.

Xét về một mặt nào đó, những sự việc đau đớn ấy là cần thiết cho bạn để học bài học của mình, cần thiết để bạn trở thành một người như bạn bây giờ. 

Bởi vì những việc ấy xảy đến, tôi cố gắng nhắc nhở mọi người hãy cố gắng duy trì chánh niệm và tỉnh giác trong suốt cả ngày. Vì vậy, bạn cần phải thực hành một số thể loại thiền. Một là ngồi thiền theo quy củ, loại nữa là thực hành thiền theo kiểu bán chính thức. Vì vậy, hãy tập thói quen luôn duy trì ít nhất một mức độ chánh niệm nào đấy trong suốt cả ngày.

Bởi vì đã có một mức chánh niệm nào đó thường trực trong tâm, khi đối diện với những hoàn cảnh khó khăn, bạn sẽ không phản ứng quá nhiều. Điều đó rất quan trọng. Khi không có chánh niệm bạn sẽ thấy rất stress, rất bức xúc và bạn sẽ phản ứng một cách tự động. Nhưng khi có chánh niệm, mặc dù ở trong hoàn cảnh khó khăn bạn vẫn không phản ứng mạnh như vậy. Và thực ra stress cũng là một loại phản ứng. Chính vì vậy trong y học người ta gọi là phản ứng stress.

Khi có chánh niệm, bạn ít phản ứng hơn, bạn nhận thức được về hoàn cảnh.

Vì vậy bạn có thể làm giảm mức độ stress chỉ bằng việc thực hành chánh niệm. Điều đó rất đáng làm.

Hãy cố gắng duy trì chánh niệm trong suốt cả ngày.

Hãy tiếp tục thực hành. Điều đó rất quan trọng.

 Cuộc sống ngày nay ngày càng trở nên bức xúc và đầy stress.

Bạn không có sự lựa chọn nào khác ngoài chánh niệm.